do rzeczy
  • dopełniacz i/lub biernik

    14.01.2023
    30.07.2021

    Szanowni Państwo,

    W pracy zaliczeniowej użyłam zdania „Można łatwo zauważyć, że rodzina nie zawsze jest w stanie zapewnić odpowiedniego wsparcia dydaktycznego, emocjonalnego i społecznego.”

    Natomiast mój chłopak twierdzi, że zdanie powinno wyglądać „Można łatwo zauważyć, że rodzina nie zawsze jest w stanie zapewnić odpowiednie wsparcie dydaktyczne, emocjonalne i społeczne.”

    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie, które zdanie jest poprawne lub może oba są w porządku :)

    Dziękuję,

    Karolina

  • Polskie pismo narodowe

    24.11.2022
    12.06.2017

    Litery, których używamy, to alfabet łaciński, a cyfry są arabskie. Mimo tego istnieje wiele krojów pisma, w komputerach liczne czcionki itp. Czy gdzieś jest oficjalnie określona polska typografia? Z czego wynika, że np. siódemka ma „poprzeczkę” w połowie wysokości? Małe „a” czasami jest pisane z brzuszkiem, a czasami jako „o” z haczykiem z tyłu. Która wersja jest poprawna i czy gdzieś takie niuanse są opisane, może istnieje jakaś norma określająca jak powinny wyglądać litery w języku polskim?

  • Adaptacja fleksyjna zapożyczeń

    10.01.2024
    29.12.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałbym dopytać w sprawie nieodmienności wyrażeń łacińskich typu modus operandi. W słowniku można odnaleźć sformułowanie, że wyrażenie w każdej formie jest takie samo. Dla osób znających jednak język łaciński zdania „analiza modus operandi sprawcy”, a tym bardziej „są różne przykłady modus operandi sprawców” wygląda co najmniej dziwacznie. Czy można jednak stosować odmianę takich zwrotów i budować zdania typu „analiza modi operandi”? Jaka jest też przyczyną tej nieodmienności? Z góry dziękuję za pomoc.


    Z wyrazami szacunku

    Daniel

  • Praca godna czy godziwa?
    12.03.2008
    12.03.2008
    Angielski termin decent work został stworzony przez Międzynarodową Organizację Pracy (program „Godna praca’’). Ciekawe rozważania nad jego tłumaczeniem można znaleźć na stronie: http://www.unic.un.org.pl/nhdr/nhdr2004/roz01.pdf, gdzie czytamy, że praca może być godziwa lub godna, w zależności od interpretacji znaczenia. Czy z językowego punktu widzenia któryś z tych przymiotników jest zdecydowanie błędny w odniesieniu do pracy?
  • Przedziały liczbowe w różnych typach tekstów

    11.04.2024
    11.04.2024

    Dzień dobry,

    w „Edycji tekstów” (s. 117) znalazłem informację, że w przypadku przedziałów liczbowych z użyciem konstrukcji „od… do…” należy powtarzać miana („np. od 5 km do 10 km”). Czy rzeczywiście zapis „od 5 do 10 km” jest błędny? Przykładowo w innej poradzie (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Od-dwoch-do-czterech-lat-ale-2-4-lata;19016.html) możemy trafić na zapis „od 22 do 34 lat”. Czy więc nie powinien brzmieć on „od 22 lat do 34 lat”?

  • rzeczułka

    11.11.2023
    11.11.2023

    Dzień dobry,

    w sztuce I.Witkiewicza „Szewcy” użyto słowa „rzeczułki” w objaśnieniu, w notatce na dole - w znaczeniu zdrobnienia od rzeczy. W słownikach internetowych znajduję jedynie powiązanie tego wyrazu z wyrazem „rzeka”. Czy zatem poprawne jest wciąż stosowanie na co dzień słowa „rzeczułki” w znaczeniu zdrobnienia od rzeczy? A może to już archaizm? Bardzo mi się to słowo podoba i mam ochotę je popularyzować. Proszę uprzejmie o odpowiedź.

    Z poważaniem

    Anna

  • skłonność i podatność
    3.07.2002
    3.07.2002
    Czy o skłonnościach można mówić tylko w odniesieniu do ludzi, czy też dopuszczalne jest łączenie tego rzeczownika z nazwami rzeczy, np. skłonność wyrobu włókienniczego do mechacenia? Może właściwsze byłoby mówienie o podatności, nie o skłonności.

    Z wyrazami szacunku
    Anna Mazik
  • spakować (się)
    11.04.2002
    11.04.2002
    Skoro zwrot spakować się jest poprawny, czy można powiedzieć spakować kogoś (np. do podróży)?
  • UMed (?)

    20.05.2023
    20.05.2023

    Pracuję na jednym z uniwersytetów medycznych. Oficjalnie nazwę skraca się do UM, ale w wielu miejscach (ogłoszenia na stronie internetowej, e-maile między pracownikami, ulotki kierowane do studentów i kandydatów na studia itp.) widuję także pisownię „UMED” lub „UMed”, jak również tworzone od nich przymiotniki: „umedowy”, „UMED-owy” itp. Czy takie nazwy (poza oficjalnym skrótowcem UM) mogą być wykorzystywane w jakichś oficjalnych lub nieoficjalnych sytuacjach? Czy są utworzone poprawnie? Kojarzy mi się to trochę z odmianą UJ: UJ-otu, UJ-ocie, ale czy w takim razie formy nie powinny mieć brzmienia UM-ed, UM-edzie, UM-edowi?

  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego